Weet waar je aan toe bent met legionellapreventie
Je moet er niet aan denken als ondernemer dat je werknemers ziek worden na een ongezonde situatie op de werkvloer. Toch kan zo’n situatie ontstaan zonder dat je het doorhebt. Uit een recent RIVM-rapport blijkt dat het aantal mensen dat de veteranenziekte krijgt - een zware vorm van legionellabesmetting die lijkt op longontsteking - de afgelopen jaren is toegenomen.
Gezondheid van werknemers is een serieuze zaak. Er zijn dan ook een flink aantal wetten om werknemers tegen legionella te beschermen, zoals de Drinkwaterwet en het bijbehorende Drinkwaterbesluit en de Drinkwaterregeling. Voor installaties gebruikt bij bedrijfsprocessen valt legionellapreventie onder de arbeidsomstandighedenwet. Koeltorens vallen juist weer onder het Activiteitenbesluit en voor zwembadwater bestaat het branchespecifieke Besluit hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden (Bhvbz).
Inspectie controleert streng of aan deze wetten word voldaan. Niet voldoen kan flinke boetes met zich meebrengen. Maar behalve het risico op boetes is het natuurlijk het belangrijkst om serieuze gezondheidsrisico's voor jouw personeel te voorkomen.
In dit artikel behandelen we de ins en outs over legionella en geven we tips hoe je als bedrijf met legionellapreventie om kunt gaan.
Wat is het?
Legionellose, in de volksmond vaak legionella genoemd, wordt veroorzaakt door de bacterie Legionella pneumophila. Wanneer je met legionellabacteriën besmette druppels waternevel inademt, kun je flink ziek worden en bijvoorbeeld de veteranenziekte of legionellagriep krijgen.
Wie hebben ermee te maken?
Legionella komt voor bij mensen thuis (denk aan fonteinen of tuinsproeiers) maar ook bedrijven hebben er op grote schaal mee te maken. Sauna’s en zwembaden bijvoorbeeld, maar ook tankstations, wasstraten, horeca en de gezondheidszorg hebben er last van. Bepaalde typen bedrijf worden gezien als extra risicovol en moeten wel twee keer per jaar gecontroleerd worden.
OKcomply is zeer geschikt voor legionellapreventie en het uitvoeren van jouw beheersplan. Neem contact op voor de mogelijkheden.
Voor alle gebouweigenaren met een collectieve waterleiding geldt dat zij zorgplicht hebben met betrekking tot legionellapreventie. De wetten en regels omtrent legionella staan gebundeld op het platform Ondernemersplein. Hier vind je instrumenten om je op weg te helpen. Het Infoblad, opgesteld door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, biedt met een handig stroomschema inzicht in de relevante regelgeving en toezichthouders.
De oorzaken van legionella
De meest voorkomende oorzaak van legionellabesmetting is opwarming van koudwaterleidingen. Deze besmetting komt het meest voor in drinkwaterinstallaties omdat deze veelal stilstaand water met de optimale temperatuur bevatten waarin legionella goed gedijt.
Een andere oorzaak van legionella is stilstaand water, bijvoorbeeld in een afgesloten stuk leiding. Dit kan ontstaan bij het weghalen van tappunten, zoals brandslanghaspels, gevelkranen en CV-vulkranen, waardoor water op deze plaatsen niet meer stroomt. Een keerklep met terugstroombeveiliging biedt hier uitkomst, zodat eventueel besmet water niet terug naar onze waterkraan kan stromen.
Tenslotte kan legionella ook ontstaan door vervuilde leidingen. Opgehoopt vuil vormt direct voedsel voor de legionellabacteriën, waardoor deze zich beter kunnen ontwikkelen. Spoeling en doorstroming is daarom erg belangrijk.
Bij de stijging van het aantal besmettingen van legionella spelen verschillende factoren een rol. Veranderende klimaatomstandigheden bijvoorbeeld, zoals stijging van de temperatuur en wisselende vochtigheid binnen de seizoenen hebben invloed. Ook speelt de steeds ouder wordende bevolking met bijbehorende zwakkere gezondheid een rol, waardoor legionella eerder fatale gevolgen kan hebben.
Wat kun je doen om het risico te verkleinen?
Als bedrijf moet je maatregelen nemen om legionella voor te zijn. Een stappenplan naar veilig en gezond water begint met het in kaart brengen van risico’s. Dat doet u met het opstellen van uw eigen RI&E. Uw eigen risicoanalyse en daarbij behorende plan van aanpak moet ieder jaar worden bijgewerkt en tijdens inspectie up-to-date zijn. Daarnaast is het verplicht een gecertificeerd bedrijf een risicoanalyse te laten doen binnen uw bedrijf om u te laten zien waar het risico ligt voor legionellabesmetting.
Naar aanleiding van deze analyses wordt een beheersplan opgesteld. Dit zijn maatregelen om besmetting te voorkomen, waarvan sommige in de wet zijn vastgelegd. Denk aan het gebruik van keerkleppen waardoor het terugstromen van besmet water met legionella wordt tegengegaan.
Voor risicobedrijven geld volgens de wet dat er twee keer per jaar inspectie plaatsvindt ter controle. Met behulp van monsters wordt de waterkwaliteit gecontroleerd. Ook de werking van de keerkleppen moet regelmatig worden gecontroleerd.
Is er sprake van besmetting met legionella? Dan is directe actie noodzakelijk en moet dit door een speciaal gecertificeerd bedrijf worden verwijderd.
Voorkomen beter dan genezen
Legionellabesmetting is een serieuze zaak. Besmetting kan fatale gevolgen hebben voor de gezondheid van je werknemers en is dan ook een serieus bedrijfsrisico. De controles van de overheid vormen een welkome stok achter de deur om legionella te voorkomen.
Het is belangrijk om alert te blijven en de kwaliteit van het water binnen jouw bedrijf op orde te hebben zodat je boetes en ongevallen voor kunt zijn. Een goede risico-inventarisatie en consequente beleidsvoering kan je hierbij helpen. Zo weet je waar binnen jouw bedrijf extra aandacht is vereist en kan je risicogebieden beter in de gaten houden. Documenteer je keuringen en inspecties en zorg dat deze te allen tijde inzichtelijk zijn. Zo blijf je proactief en kom je met het bezoek van de inspecteur niet voor onaangename verrassingen te staan.
OKcomply is zeer geschikt voor legionellapreventie en het uitvoeren van jouw beheersplan. Neem contact op voor de mogelijkheden.